Toe-1 Khox
Esperanto kab Taiguo
Esperanto kaj Lingvo de Tajùano		 1
_ _ _ _ _ _
<< Tajùano = Formoso >>         --> Index
Lessons 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
 Conversation  1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
           _
LECIONO  UNUA              Toe-Id Khox
Patro kaj frato.   (Lauxpe kab hviati).
Leono estas besto.(Say si toxngbut.)
Rozo estas floro kaj kolombo estas birdo.
    (Muikuix si hoef ar hwnciao si ciawar.) 
La rozo apartenas al Teodoro.
    (Muikuix siok ti Chviuxbii-Khof.
La suno brilas.  (Jidthaau teq hoatkngf.
La patro estas sana. (Lauxpe si kiexnkhofng ee.
La patro estas tajloro.   (Lauxpe si zhaihoong-sw.
      _
-------_______________________________--->Taiguo Bunhoad-suu kab Ym-Haxn-buun
(Bunhoad) 1. Esperanto ee korthea-bengsuu, y ee gwboea si ~o.  Taiguo ee bengsuu si goanpurn ee gwsuu.
Pior 1
  Patro= lauxpe, frato= hviati, leono= say, besto= toxngbut, rozo= muikuix, fluoro= hoef, kolombo= hwnciao, birdo= ciawar, Teodoro= Chviuxbii-Khof, suno= jidthaau (thae'ioong),tajloro= zhaihoong(-sw).
 2. Esperanto ee lieen-suu cy'u kaj, Taiguo u [bengsuu] kab [bengsuu], [heng'ioong-suu] koq [heng'ioong-suu], kab [kuozad] ar(kab)[kuozad].
 3. Esperanto ee bengsuu, y ee thauzeeng thafng huokaf cyteng-koansuu la, laai tuie'exng Taiguo ee hit'ee ~.   Huokaf laee bengsuu, si korteng-bengsuu.   Taiguo-tiofng, na mxsi tegpiet cyteng bagciw-zeeng ee mih, ciu boo-kofngzhud hit'ee ~.
 4.Ti Esperanto, hiexnzai teq toxngzog-tiofng ee toxngsuu, y ee gwboea eng ~as.   Taiguo eng zox'toxngsuu teq, juu brilas = teq hoatkngf.   Toxngsuu-au na u cientix-suu ti(= al) piawsi hef mxsi toxngzog ee toxngsuu, ciu Taiguebiern eng teq, juu apartenas al= siok ti;  ti ciaf, siok ti ~ si zoxngthaix ee toxngsuu.
 5. Esperanto ee zoxngthaix-toxngsuu, zoex-tioxng'iaux ee si  esti (->estas).   Zef si Engguo ee "to be".   Taiguo si siiafsi u.   Chviar pykaux exbin ee buncviw.
  La patro estas sana. =Lauxpe si kienkhofng ee.= Lauxpe u kiexnkhofng.
 6. Esperanto ee heng'ioong-suu, y ee gwboea si ~a.   Taiguo-tiofng, bengsuu-au huokaf  -ee,  ciu cviazox heng'ioong-suu.  Taxnsi, in'ui hoat'ym ee ienkox, -ee lorng siar-zox  tantok ee  ee, ar kab cienbin ee bengsuu hunkhuy.   Juu,
Pior 2
  sano= kiexnkhofng (iofngkvia);   sana= kiexnkhofng ee (iofngkvia ee).

 7. Esperanto ee heng'ioong-suu, khxng ti bengsuu ee thauzeeng, ia thafng khngx ti auxbin.   Taiguo ee heng'ioong-suu, khngx ti bengsuu ee thauzeeng, juu
Pior 3

  sana patro = patro sana= iofngkvia ee lauxpe;
                brila suno= suno brila= hoatkngf ee jidthaau.

  _
(Tvoaguo) al= ti, tuix, apartenas = teq kuisiok, besto= toxngbut,
birdo= ciao, ciaw'ar, brilas= teq hoatkngf,  estas  = si, u, de ~= ~ ee,
floro= hoef,_frato= hviati,_kaj = kab, koq, ar,_kolombo= hwnciao,
la = (hit'ee),_lecione =khortheeng, khox;leono= say, sai'ar,
lingvo= gwgieen,_patro= lauxpe,_rozo= muikuix,_sana= kiexnkhofng ee, iofngkvia ee,_suno= jidthaau, thae'ioong,_tajloro= zhaihoong(-sw),_Tajùano= Taioaan-laang;_Teodoro = Chviuxbii-Khof

(Hoat'ym)1. Esperanto ee tvoa'bw'ym u  a, e, i, o, ugoxee,  Taiguo u a, e, i, o, o, u, m,kabngpoeh'ee, lexnggoa u_i_kab_u_ee koantiau-ym_y_kab_w.    Esperanto-tiofng na u cit'goxee zorhoea, ciu kok'ym toglip, juu  leono(thak [le'ono]), Teodoro(thak [te'odoro]).
 2.Taiguo u exnglat ee  e, i, kab u, siafzox ea, ie, kab uo.   Citkhoarn exnglat ee ym kiorzox "tefngtuh-ym";  zef si "tuh-khylix" ee ym.  Eng (/)  laai piawsi tefngtuh-ym, ciu thafng khvoax:
Pior 4

  e/ = ea, i/ = ie, u/ = uo, a/ = ar, o/ = or, o/ = or, ai/ = ae, au/ = ao, oe/ = oea
 3. Taiguo u chih-loqkhix ee ym, kiorzox "extuh-ym";  zef si "tuh-loqkhix" ee ym.   Eng (\) laai piawsi extuh-ym, ciu thafng khvoax:
Pior 5
  e\ = ex, i\ = ix,u\ = ux, a\ = ax, o\ = ox, o\ = ox, ai\ = aix, au\ = aux, oe\ = oex

4. Esperanto ee hog'bw'ym u aj, ej, uj,oj,  tuie'exng Taiguo ee ai, ei, ui, oi.  Ti ciaf eng  j  laai taixthoex  i-ym, si boeq piawsi y si kab thauzeeng ee ym kab-zorhoea, ar boextaxng chiettng ee.
 5. Esperanto ee zw'ym-ji, yn ee hoat'ym kab Taiguo TMSS siosiang.  Kantvaf
TMSS ee  z~, zh~, ti Esperanto-tiofng eng c~, ch~.   TMSS ee  j-ji, tuie'exng Esperanto ee  jh~, (in'ui Esperanto ee  j-ji  thak  i-ym).

(Jixbuo)    Esperanto ee jixbuo u 28-ji.   (^) tioh siar ti thauzeeng ee ji ee tefngbin.  (Ui phahji ee hongpien, thafng eng h-ji laai taixthoex.)
Pior 6

Esperanto A B C C^ D E F G G^ H H^ I
Phahji (Esperanto) A B C Ch D E F G Gh H Hh I
Ji-miaa (Esp.) [a] [bo] [zo] [chio] [do] [e] [fo] [go] [jio] [ho] [Ho] [i]
_TMSS A B C Ch (D) E (F) G - H - I
Ji-miaa (MLT) [a] [by] [cy] [chy] [ied] [e] [ef] [gi]  -  [hy]  -  [i]
_  _
 Esperanto J J^ K (K) L M N O - P (P) -
Phahji (Esperanto) J  Jh K (K) L M N O - P (P) -
Ji-miaa (Esp.) [io] [jo] [ko] (kho) [lo] [mo] [no] [o]. - [po] (pho) -
_TMSS (I) J K Kh L M N O O P Ph (Q)
Ji-miaa (MLT) [ - ] [ji] [ky] [khy] [ly] [my] [ny] [o]. (o) [py] [phy\ [kiuq]
_   _
 Esperanto R S S^ T (T) U UV V - - - Z (Z)
Phahji (Esperanto) R S Sh T (T) U Ù V - - - Z (Z)
Ji-miaa (Esp.) [ro] [so] [sho] [to] (tho) [u] [wo] [vo] - - - [jwo] (zho)
_TMSS_ (R) S Sh T Th U (O,U) (V) (W) (X) (Y) Z Zh
Ji-miaa (MLT) [ar] [sy] [shy] [ty] [thy] [u] [-] [viw] [w] [ex] [y] [zef] [zheq]

    Espetanto ee  K-ji, sui'ix thafng thak [ko] kab [kho], P-ji thafng thak [po] kab [pho], T-ji thafng thak [to] kab [tho], Z-ji thak [jwo] .  UV-ji, chinchviu J-ji, si hog'bw'ym ee U. (Ti purn kaozaai, uixtioh tiexnnao-phahji ee hongpien, kay'iong Ù-ji;  ciuxsi ciofng tefngbin ee v-kieho kaysiar-zox `-kieho.   Kithvaf C^-ji, G^-ji, H^-ji, J^-ji, kab  S^-ji, lorng sw'iong piauzurn phahji-iong ee Ch, Gh Hh, Jh, kab Sh.)

_____________________________________Liim, Keahioong (2000/6/1) phienzog