[Taiwanese Folk Tales]
 
Kuy'og   Ki'ieen

¡@¡@¡@¡@¡@¡@¡@¡@ --> Folk Tales, selection¶   .. --> EDUTECH Index-


¡@¡@Ti  Tho'hngg  ee  Toaxkhokhaxm   u  cidee  zabor-gyn'ar,  kiorzox  a'Efng.
Yi  ee  zhux+nih  u  nilau  ee  amar.

         Yi  ee  pexbuo  ti  kuynax'nii-zeeng  ciu  koeasyn,  lorng  bolaau  cidtiafm'ar  zaisarn.

         Sofie   a'Efng  kab  yn-amar  koeatioh  zhengkhor  ee  jidcie.



         Suijieen  zhux+nih  sarnchiaq,  a'Efng  ti  yn-amar  ee  kaoto-ha,  cviazox  anhwn  koq  tiautit  ee  hor-gyn'ar.'

         Yi   tuix  laang  u-lefmau  koq  cviaa-oe  thefthiab  padlaang.

        Yi  sisioong  khix  ciaokox  yn-zhwn+nih  teq  phoarpvi  ee  laang.

         Yi  lioxlioxar  bad  ioqzhao,  sofie  u  sikafn  ciu  khix  svoaf+nih  barn  ioqzhao  laai  ho  hiah'ee  pvixlaang  ciah,  afnny  tittioh  cidsut'ar  cvii  laai  uichii  amar  kab  yi  ee seng'oah.



¡     Ti  cidee  joaqthvy,  u  toa-hongthay  laai.    A'Efng  yn-taw  ee  zhuoterng  soax  khix  ho  hofng  zhoetiau.     Yi  aeboeq  siulie,  khioksi  bocvii.

         Hitsii,  ho  yi  sviuxtioh  cidhang  su,  ciuxsi  zhwn+nih  ee  hofgiah-laang,  Laau  Goangoe,  kwkuo  thezhud  cidpaq-niuo-giin,   korng,  na  uxlaang kvar  ti yn-taw  auxbin  hitkefng  zhuo'ar+nih  toax  cidmii,  ciu  boeq  ciofng  hit'ee  cidpaq-niuo-giin  saxng  ho  y.

          Hitkefng  zhuo'ar  si  iwmiaa  ee  kuy'og.       Bolaang  kvar  oar+khix.

           Zuxcioong  Laau  Goangoe  thezhud  hit'ee  sviwkym  ylaai,  ykefng  u  sva'ee  iofngzoxng  ee zapof-laang  khix  chix+koex.     Kietkor,  lorng ti kehtngr-zafkhie  ciu  ho  laang  hoatkiexn,  tor  ti  zhungoa  ee  chiuxnaa-lai  mxzailaang  koq  ykefng  khysiao.

        A'Efng  sviu,  goar  mxbad  zox  symmih'phvae  ee  taixcix,  goar  nar  tioh  kviaf  kuie?

         Afnny,  yi  ciu  khix  zhoe  Laau  Goangoe,  ka  y  korng  yi  boeq  khix  chiekhvoax-mai.

        Laau  Goangoe  tah'exng+yi,  ciu  theh  saochiuo  kab  miphoe,  kiox  yi  toax+khix,  thafng  ti  hitkefng  kuy'og  koeamii.
¡@



       A'Efng  thaxn  thvy  iawboe  axm,  ciu  khix  hitkefng  kuy'og,  zhengsaux  ho  hiaf  zhengkhix.

        Ciofng  miphoe  phohor  ti  binzhngg-terng.

        Thvy  iawboe  axm,  yn-amar  zwnpi  cidkoafar  pngxzhaix  ho yi  toax+khix.  korng  na  paktor  iaw,  ciu  thafng  ciah.

¡@     A'Efng  koq  toax  hitjit-expof  khix  barn+tngflaai  ee  ioqzhao,  phahsngx  ti hit'axm  thafng kerng,  in'ui  kehjit  tioqaix  cienlaai  ho  pvixlaang  ciah.



         Yi   cidlaang  ti  hiaf  un'ar  kerng  ioqzhao,  mxzay  ykefng  joaxaxm  laq.

         Hutjieen  u  cidzun  lefnghofng  zhoef+laai.
¡@
        Yi  giaqthaau  khvoax,  zhuo'ar  ee  mngg  nar oe  boo+khix?   U  khvoarkvix  mnggoa  arm'axm,  hiaf  u  cidee  viar  tiaxmtiam  teq  laai.    A'Efng  sviu,  si  sviaflaang  ciahniq'axm  laq,  oe  boeq  laai  ciaf?

        Hit'ee  viar  teq  laai,  lorng  boo  khapo-sviaf,  ciu  kaux  ti  mngkhao.

        Si  cidee  zapof-laang.   Y  ee  bixnseg  chvipeh,  phvi-bak-zhuix  boexbeeng,  kvafnar  si  noa+khix  ee sithea.



        Y  cidpo  jiblaai  zhuolai,  ciu  baxnban  eng  chiuo  kie  a'Efng  chiwlai  ee
ioqzhao.

        Y  kvafnar  zoansyn  bolat.     A'Efng  korng,  "Si  ioqzhao,  ho+lie."

       Ciu  siangchiuo  phorng+khylix   koankoaan,  kaux   y   ee  bixnzeeng.

        Ioqzhao  ee  phangbi  zherngkaux  hit'ee  oah-sithea  ee  phvi.

       Y  ee  bixnmau  ciu  cidsut'ar-cidsut'ar  beeng+khylaai.



         Tngf  a'Efng  teq  zuo'ix  cit'ee  piernhoax  ee  sizun,  ti  yi-poexau  ee  binzhngg  hutjieen  phoarzox  nngxpeeng,  tiongkafn  zhut'hien  cidee  otong,
mxzay  thaxng  kaux  tofui.

        Koq  u  cidzun  hofng,  tuy  mngkhao  zhoef+jiblaai,  zhoe  tuix  hit'ee otong+nih.



        Hit'ee  oah-sithea  ee  sengkhw  zuxn+cide,  kvafnar  boeq  ho  hofng zhoetor.

       Y  toaxlat  suq  cidzhuix  ioqzhao  ee  bi,   ciaq  oe  khiaxzai.

        Y  bolat-bolat  korng  cidkux,  "Iaw . . . "        A'Efng  zaiviar  pvixlaang  na korng  'iaw',  ciu  tioh  kynkirn  ho  y  ciah.

        Yi  ciu  theqzhud  amar  ka  yi  zwnpi  ee  pngxzhaix,  kerng  khaq-nngr  ee,  theh  ho  y  thunjip  zhuielai.



          Hit'ee  oah-sithea  ciofng  a'Efng  ho  y  ee  ciaqmih  thunjip  paktor,  bixnseg  ciu  ciaxmciam  hor+khylaai.

         Y  ka  a'Efng  korng, "Laai!"  ciu  zorzeeng  zhw-jibkhix  otong+nih.

         A'efng  ia oh  y  eng  zhw+ee,  toex  y  jibkhix  otong  ee  laixbin.



         Sengkhw  phuu+cide,  mxzay  si  afnnar  laai+ee,  yn  khia  ti chiuxnaa-khaf.

         Hit'ee  oah-sithea  koq  korng,  "Laai!"   ciu  khafn  a'Efng  kaux  ti  cidee  khoahkhoaq  ee  hoehngg.

        Hiaf,  moar-hoehngg  si  ngseg  ee hoef.
¡@



            Hitlaang  khuu+loqkhix,  ciu  barn  cidmef  ee  ng'hoef,  ar  boeq  thad-jibkhix  zhuielai.

            A'Efng  khvoax+tioh,  hoaq  cidsviaf  "Mxthafng!   u  tok!"   ciu  hionghioong  saf  y  ee  chiuo,   boboeq  ho  y  ciah+jibkhix.

           A'Efng  simlai  cviaa-kviaf.   Yi  mxzay  ui-symmih,  kantvaf  zaiviar  yi  tioh  kiux  hit'ee  laang.
¡@
           Yi   eng  zoansyn  ee  khuielat,  thoaf  y,  ciu  zao.

            Hitlaang  ee  sengkhw  si  hiahniq'khyn,  ho yi  thoaf+teq,  ciu toex  yi  khix.



           A'Efng  thoaf  y  cidtit-zao,  zao-kaux  hit'ee  chiuxnaa.

          Yi  khvoartioh  thauzeeng  u  cidee  tong,  ciu  kynkirn  thoaf  y  jip+khix.

         Cidzun  hofng  tuy  auxbin  zhoef+laai,  yn  nngxee  ciu  afnny  tidtit  zhw+khix.



             Otong  cviaa-chym.   A'Efng  thoaf  hit'ee  oah-sithea,  mxzay  zhw  joaxkuo.


           Tngf  yi  zengsiin-khylaai  ee  sii,  yi  zaiviar  yn  kaux  ti  hitkefng  kuy'og+nih.

          Binzhngg  hofhor,  pexngboo  otong.

          Binzhngg-terng  hitniar  miphoe  pho-gaq  hofsex-hofsex.   Hit'ee  oah-sithea  tor  ti  thokhaf,  tiaxmtiam   mxzailaang.

          Tvaf  a'Efng  lorng  mxkviaf  laq.   Yi  ciu  tuix  kaki  korng,  "Y  mxsi  kuie,  y  si pvixlaang."

          Afnny,  ciu  ka  y  pho-khylaai  binzhngg+nih.

         Yi  eng  ioqzhao  ka  y  paw  thaukhag,  koq  siofsym  ka  y  pehkhuy  y  ee  zhuix,  eng  zhaethngf  ka  y  chi.

          Afnny  ka  y  ciaokox,  kaux  thvy  tehboeq  kngf  ee  sii,  a'Efng  huisioong  thiarm,  ciu  phag  ti  zhngpvy  khuxn+khix.
¡@



           Thvy-kngf  y'au,  amar  kab  Laau  Goangoe  laai  hit'ee  zhuo'ar+nih,  khvoartioh  a'Efng  phag-teq  khuxn.    Ar  ti  binzhngg-terng,  u  cidee laang  tor+teq.   Y  ee  thaukhag  ho  ioqzhao  khaxm+teq.

          Laau  Goangoe  hoftvar  oar+khix,  ciofng  hiah'ee  ioqzhao  poehzao,  cide  khvoax,  kviaf-cidtioo.      Ciu  toaxsviaf  hoahkorng,  "Zef  kiarm  mxsi  Bengzhofng  maq?   Svanii-zeeng  ho  thofhuie  liah+khix  ee Bengzhofng!"

         Bengzofng  si  Laau  Goangoe  ee  togsvy  ee  hauxsvy,  kaotvaf  lorng  boo  siausid,  ciu  sviuxkorng  cit'ee  kviar  ykefng  sie+khix  laq.

         Laau  Goangoe  ciofng  Bengzhofng  pho-jibkhix  zhuolai,  chviar  isefng  laai  ka  y  tixliaa.
         



       Nngxkorgoeh-au  Bengzhofng  ciaq  hoehog  ieseg.

       Y  chvie+laai  y'au,  lorng  sviu-boexzhud  y  koeakhix  svanii-laai  si  ti  tofui.     Togtok  kietid  y  ti  bangbaang  ee  tiongkafn,  u  cidee  zabor-gyn'ar  laai  ti  y  ee  pvi'ar  siofsym  ka  y  tvitoex.

       Hit'ee  ciuxsi  a'Efng.



        Bokuo,  a'Efng  ciu  cviazox  Laau  Goangoe  ee  hor-simpu.

       Zu  afnny,  yi  kab  Bengzofng,  amar,  koq  u  Laau  Goangoe  lorng  koeatioh  hexnghog  ee jidcie.



        Cie'uu  hit'ee  binzhngg-pvy  ee  otong,  y'au  lorng mxbad  uxlaang  khvoax+tioh.

        Kiarm  uxviar  u  hit'ee  otong  ti  hiaf?    Na  boo,  hit'sva'ee  khix  hiaf  koeamii  ee  zapof-laang,  nar  oe  ti  pvoarmii  khix  ho  kuie  kviaf+tioh  ciaq  khysiao,  koq  ho y  sarngkhix-kaux  hngxhng  ee chiuxna'ar-khaf?

        Thvikaf-e,  laang sor-mxzay  ee  su,  sidzai  thaezoe  thaezoe  laq.


( Zokciar:  Liim  Keahioong )
Kuy'og  Ki'ieen.       . . . . . . . . . .1997 / 8 / 16  Sioxngbang      1999/6/20¡@Siukae